قَالُوا يَا مُوسَي‌ إِمَّا أَن‌ْ تُلْقِي‌َ وَ إِمَّا أَن‌ْ نَكُون‌َ نَحْن‌ُ الْمُلْقِين‌َ (اعراف: 115)

(روز مبارزه فرا رسيد. ساحران) گفتند: «اى موسى! يا تو (وسايل سحرت را) بيفكن، يا ما مى‏افكنيم!» (115)

وَ آخَرُون‌َ مُرْجَوْن‌َ لِأَمْرِ الله‌ِ إِمَّا يُعَذِّبُهُم‌ْ وَ إِمَّا يَتُوب‌ُ عَلَيْهِم‌ْ وَالله‌ُ عَلِيم‌ٌ حَكِيم‌ٌ (توبه: 106)

و گروهى ديگر، به فرمان خدا واگذار شده‏اند (و كارشان با خداست) يا آنها را مجازات مى‏كند، و يا توبه آنان را مى‏پذيرد (، هر طور كه شايسته باشند) و خداوند دانا و حكيم است! (106)

حَتَّي‌ إِذَا بَلَغ‌َ مَغْرِب‌َ الشَّمْس‌ِ وَجَدَهَا تَغْرُب‌ُ فِي‌ عَيْن‌ٍ حَمِئَة‌ٍ وَ وَجَدَ عِنْدَهَا قَوْمَاً قُلْنَا يَا ذَا الْقَرْنَيْن‌ِ إِمَّا أَنْ‌ تُعَذِّب‌َ وَ إِمَّا أَنْ‌ تَتَّخِذَ فِيهِم‌ْ حُسْنَاً (كهف: 86)

تا به غروبگاه آفتاب رسيد (در آن جا) احساس كرد (و در نظرش مجسّم شد) كه خورشيد در چشمه تيره و گل‏آلودى فرو مى‏رود و در آن جا قومى را يافت گفتيم: «اى ذو القرنين! آيا مى‏خواهى (آنان) را مجازات كنى، و يا روش نيكويى در مورد آنها انتخاب نمايى؟» (86)

قُل‌ْ مَنْ‌ كَان‌َ فِي‌ الضَّلاَلَة‌ِ فَلْيَمْدُدْ لَه‌ُ الرَّحْمَن‌ُ مَدَّاً حَتَّي‌ إِذَا رَأَوْا مَا يُوعَدُون‌َ إِمَّا الْعَذَاب‌َ وَ إِمَّا السَّاعَة‌َ فَسَيَعْلَمُون‌َ مَن‌ْ هُوَ شَرٌّ مَكَانَاً وَ أَضْعَف‌ُ جُنْدَاً (مريم: 75)

بگو: «كسى كه در گمراهى است، بايد خداوند به او مهلت دهد تا زمانى كه وعده الهى را با چشم خود ببينند: يا عذاب (اين دنيا)، يا (عذاب) قيامت! (آن روز) خواهند دانست چه كسى جايش بدتر، و لشكرش ناتوانتر است!» (75)

قَالُوا يَا مُوسَي‌ إِمَّا أَنْ‌ تُلْقِي‌َ وَ إِمَّا أَنْ‌ نَكُون‌َ أَوَّل‌َ مَن‌ْ أَلْقَي‌ (طه: 65)

(ساحران) گفتند: «اى موسى! آيا تو اول (عصاى خود را) مى‏افكنى، يا ما كسانى باشيم كه اول بيفكنيم؟!» (65)

فَإِذَا لَقِيتُم‌ُ الَّذِين‌َ كَفَرُوا فَضَرْب‌َ الرِّقَاب‌ِ حَتَّي‌ إِذَا أَثْخَنْتُمُوهُم‌ْ فَشُدُّوا الْوَثَاق‌َ فَإِمَّا مَنَّاً بَعْدُ وَ إِمَّا فِدَاءً حَتَّي‌ تَضَع‌َ الْحَرْب‌ُ أَوْزَارَهَا ذَلِك‌َ وَ لَوْ يَشَاءُ الله‌ُ لَانْتَصَرَ مِنْهُم‌ْ وَ لَكِنْ‌ لِيَبْلُوَ بَعْضَكُمْ‌ بِبَعْض‌ٍ وَالَّذِين‌َ قُتِلُوا فِي‌ سَبِيل‌ِ الله‌ِ فَلَن‌ْ يُضِل‌َّ أَعْمَالَهُم‌ْ (محمد: 4)

و هنگامى كه با كافران (جنايت‏پيشه) در ميدان جنگ رو به رو شديد گردنهايشان را بزنيد، (و اين كار را هم چنان ادامه دهيد) تا به اندازه كافى دشمن را در هم بكوبيد در اين هنگام اسيران را محكم ببنديد سپس يا بر آنان منّت گذاريد (و آزادشان كنيد) يا در برابر آزادى از آنان فديه [غرامت‏] بگيريد (و اين وضع بايد هم چنان ادامه يابد) تا جنگ بار سنگين خود را بر زمين نهد، (آرى) برنامه اين است! و اگر خدا مى‏خواست خودش آنها را مجازات مى‏كرد، اما مى‏خواهد بعضى از شما را با بعضى ديگر بيازمايد و كسانى كه در راه خدا كشته شدند، خداوند هرگز اعمالشان را از بين نمى‏برد! (4)

إِنَّا هَدَيْنَاه‌ُ السَّبِيل‌َ إِمَّا شَاكِرَاً وَ إِمَّا كَفُورَاً (انسان: 3)

ما راه را به او نشان داديم، خواه شاكر باشد (و پذيرا گردد) يا ناسپاس! (3)