إِن‌َّ الله‌َ لاَ يَسْتَحْيِي‌ أَن‌ْ يَضْرِب‌َ مَثَلاً مَا بَعُوضَة‌ً فَمَا فَوْقَهَا فَأَمَّا الَّذِين‌َ آمَنُوا فَيَعْلَمُون‌َ أَنَّه‌ُ الْحَق‌ُّ مِن‌ْ رَبِّهِم‌ْ وَ أَمَّا الَّذِين‌َ كَفَرُوا فَيَقُولُون‌َ مَاذَا أَرَادَ الله‌ُ بِهَذَا مَثَلاً يُضِل‌ُّ بِه‌ِ كَثِيرَاً وَ يَهْدِي‌ بِه‌ِ كَثِيرَاً وَ مَا يُضِل‌ُّ بِه‌ِ إِلاَّ الْفَاسِقِين‌َ (بقره: 26)

خداوند از اين كه (به موجودات ظاهرا كوچكى مانند) پشه، و حتى كمتر از آن، مثال بزند شرم نمى‏كند. (در اين ميان) آنان كه ايمان آورده‏اند، مى‏دانند كه آن، حقيقتى است از طرف پروردگارشان و اما آنها كه راه كفر را پيموده‏اند، (اين موضوع را بهانه كرده) مى‏گويند: «منظور خداوند از اين مثل چه بوده است؟!» (آرى،) خدا جمع زيادى را با آن گمراه، و گروه بسيارى را هدايت مى‏كند ولى تنها فاسقان را با آن گمراه مى‏سازد! (26)

هُوَ الَّذِي‌ أَنْزَل‌َ عَلَيْك‌َ الْكِتَاب‌َ مِنْه‌ُ آيَات‌ٌ مُحْكَمَات‌ٌ هُن‌َّ أُم‌ُّ الْكِتَاب‌ِ وَ أُخَرُ مُتَشَابِهات‌ٌ فَأَمَّا الَّذِين‌َ فِي‌ قُلُوبِهِم‌ْ زَيْغ‌ٌ فَيَتَّبِعُون‌َ مَا تَشَابَه‌َ مِنْه‌ُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَة‌ِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِه‌ِ وَ مَا يَعْلَم‌ُ تَأْوِيلَه‌ُ إِلاَّ الله‌ُ وَالرَّاسِخُون‌َ فِي‌ الْعِلْم‌ِ يَقُولُون‌َ آمَنَّا بِه‌ِ كُل‌ٌّ مِن‌ْ عِنْدِ رَبِّنَا وَ مَا يَذَّكَّرُ إِلاَّ أُولُوا الْأَلْبَاب‌ِ (آل‌عمران: 7)

او كسى است كه اين كتاب (آسمانى) را بر تو نازل كرد، كه قسمتى از آن، آيات «محكم» [صريح و روشن‏] است كه اساس اين كتاب مى‏باشد (و هر گونه پيچيدگى در آيات ديگر، با مراجعه به اينها، برطرف مى‏گردد.) و قسمتى از آن، «متشابه» است [آياتى كه به خاطر بالا بودن سطح مطلب و جهات ديگر، در نگاه اول، احتمالات مختلفى در آن مى‏رود ولى با توجه به آيات محكم، تفسير آنها آشكار مى‏گردد.] اما آنها كه در قلوبشان انحراف است، به دنبال متشابهاتند، تا فتنه‏انگيزى كنند (و مردم را گمراه سازند) و تفسير (نادرستى) براى آن مى‏طلبند در حالى كه تفسير آنها را، جز خدا و راسخان در علم، نمى‏دانند. (آنها كه به دنبال فهم و دركِ اسرارِ همه آيات قرآن در پرتو علم و دانش الهى) مى‏گويند: «ما به همه آن ايمان آورديم همه از طرف پروردگارِ ماست.» و جز صاحبان عقل، متذكر نمى‏شوند (و اين حقيقت را درك نمى‏كنند). (7)

فَأَمَّا الَّذِين‌َ كَفَرُوا فَأُعَذِّبُهُم‌ْ عَذَابَاً شَدِيدَاً فِي‌ الدُّنْيَا وَالْآخِرَة‌ِ وَ مَا لَهُمْ‌ مِنْ‌ نَاصِرِين‌َ (آل‌عمران: 56)

امّا آنها كه كافر شدند، (و پس از شناختن حق، آن را انكار كردند،) در دنيا و آخرت، آنان را مجازات دردناكى خواهم كرد و براى آنها، ياورانى نيست. (56)

وَ أَمَّا الَّذِين‌َ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَات‌ِ فَيُوَفِّيهِم‌ْ أُجُورَهُم‌ْ وَالله‌ُ لاَ يُحِب‌ُّ الظَّالِمِين‌َ (آل‌عمران: 57)

امّا آنها كه ايمان آوردند، و اعمال صالح انجام دادند، خداوند پاداش آنان را بطور كامل خواهد داد و خداوند، ستمكاران را دوست نمى‏دارد.» (57)

يَوْم‌َ تَبْيَض‌ُّ وُجُوه‌ٌ وَ تَسْوَدُّ وُجُوه‌ٌ فَأَمَّا الَّذِين‌َ اسْوَدَّتْ‌ وُجُوهُهُم‌ْ أَكَفَرْتُمْ‌ بَعْدَ إِيمَانِكُم‌ْ فَذُوقُوا الْعَذَاب‌َ بِمَا كُنْتُم‌ْ تَكْفُرُون‌َ (آل‌عمران: 106)

(آن عذاب عظيم) روزى خواهد بود كه چهره‏هايى سفيد، و چهره‏هايى سياه مى‏گردد، اما آنها كه صورتهايشان سياه شده، (به آنها گفته مى‏شود:) آيا بعد از ايمان، و (اخوّت و برادرى در سايه آن،) كافر شديد؟! پس بچشيد عذاب را، به سبب آنچه كفر مى‏ورزيديد! (106)

وَ أَمَّا الَّذِين‌َ ابْيَضَّت‌ْ وُجُوهُهُم‌ْ فَفِي‌ رَحْمَة‌ِ الله‌ِ هُم‌ْ فِيهَا خَالِدُون‌َ (آل‌عمران: 107)

و امّا آنها كه چهره‏هايشان سفيد شده، در رحمت خداوند خواهند بود و جاودانه در آن مى‏مانند. (107)

فَأَمَّا الَّذِين‌َ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَات‌ِ فَيُوَفِّيهِم‌ْ أُجُورَهُم‌ْ وَ يَزِيدُهُم‌ْ مِنْ‌ فَضْلِه‌ِ وَ أَمَّا الَّذِين‌َ اسْتَنْكَفُوا وَاسْتَكْبَرُوا فَيُعَذِّبُهُم‌ْ عَذَابَاً أَلِيمَاً وَ لاَ يَجِدُون‌َ لَهُمْ‌ مِنْ‌ دُون‌ِ الله‌ِ وَلِيَّاً وَ لاَ نَصِيرَاً (نساء: 173)

امّا آنها كه ايمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، پاداششان را بطور كامل خواهد داد و از فضل و بخشش خود، بر آنها خواهد افزود. و آنها را كه ابا كردند و تكبّر ورزيدند، مجازات دردناكى خواهد كرد و براى خود، غير از خدا، سرپرست و ياورى نخواهند يافت. (173)

فَأَمَّا الَّذِين‌َ آمَنُوا بِالله‌ِ وَاعْتَصَمُوا بِه‌ِ فَسَيُدْخِلُهُم‌ْ فِي‌ رَحْمَة‌ٍ مِنْه‌ُ وَ فَضْل‌ٍ وَ يَهْدِيهِم‌ْ إِلَيْه‌ِ صِرَاطَاً مُسْتَقِيمَاً (نساء: 175)

امّا آنها كه به خدا ايمان آوردند و به (آن كتاب آسمانى) چنگ زدند، بزودى همه را در رحمت و فضل خود، وارد خواهد ساخت و در راه راستى، به سوى خودش هدايت مى‏كند. (175)

وَ إِذَا مَا أُنْزِلَت‌ْ سُورَة‌ٌ فَمِنْهُمْ‌ مَنْ‌ يَقُول‌ُ أَيُّكُم‌ْ زَادَتْه‌ُ هَذِه‌ِ إِيمَانَاً فَأَمَّا الَّذِين‌َ آمَنُوا فَزَادَتْهُم‌ْ إِيمَانَاً وَ هُم‌ْ يَسْتَبْشِرُون‌َ (توبه: 124)

و هنگامى كه سوره‏اى نازل مى‏شود، بعضى از آنان (به ديگران) مى‏گويند: «اين سوره، ايمان كدام يك از شما را افزون ساخت؟!» (به آنها بگو:) اما كسانى كه ايمان آورده‏اند، بر ايمانشان افزوده و آنها (به فضل و رحمت الهى) خوشحالند. (124)

وَ أَمَّا الَّذِين‌َ فِي‌ قُلُوبِهِمْ‌ مَرَض‌ٌ فَزَادَتْهُم‌ْ رِجْسَاً إِلَي‌ رِجْسِهِم‌ْ وَ مَاتُوا وَ هُم‌ْ كَافِرُون‌َ (توبه: 125)

و امّا آنها كه در دلهايشان بيمارى است، پليدى بر پليديشان افزوده و از دنيا رفتند در حالى كه كافر بودند. (125)

فَأَمَّا الَّذِين‌َ شَقُوا فَفِي‌ النَّارِ لَهُم‌ْ فِيهَا زَفِيرٌ وَ شَهِيق‌ٌ (هود: 106)

امّا آنها كه بدبخت شدند، در آتشند و براى آنان در آنجا، «زفير» و «شهيق» [ناله‏هاى طولانى دم و بازدم‏] است ... (106)

وَ أَمَّا الَّذِين‌َ سُعِدُوا فَفِي‌ الْجَنَّة‌ِ خَالِدِين‌َ فِيهَا مَا دَامَت‌ِ السَّمَاوَات‌ُ وَالْأَرْض‌ُ إِلاَّ مَا شَاءَ رَبُّك‌َ عَطَاءً غَيْرَ مَجْذُوذٍ (هود: 108)

امّا آنها كه خوشبخت و سعادتمند شدند، جاودانه در بهشت خواهند ماند، تا آسمانها و زمين برپاست، مگر آنچه پروردگارت بخواهد! بخششى است قطع نشدنى! (108)

يَا صَاحِبَي‌ِ السِّجْن‌ِ أَمَّا أَحَدُكُمَا فَيَسْقِي‌ رَبَّه‌ُ خَمْرَاً وَ أَمَّا الْآخَرُ فَيُصْلَب‌ُ فَتَأْكُل‌ُ الطَّيْرُ مِنْ‌ رَأْسِه‌ِ قُضِي‌َ الْأَمْرُ الَّذِي‌ فِيه‌ِ تَسْتَفْتِيَان‌ِ (يوسف: 41)

اى دوستان زندانى من! امّا يكى از شما (دو نفر، آزاد مى‏شود و) ساقى شراب براى صاحب خود خواهد شد و امّا ديگرى به دار آويخته مى‏شود و پرندگان از سر او مى‏خورند! و مطلبى كه درباره آن (از من) نظر خواستيد، قطعى و حتمى است!» (41)

أَنْزَل‌َ مِن‌َ السَّمَاءِ مَاءً فَسَالَت‌ْ أَوْدِيَة‌ٌ بِقَدَرِهَا فَاحْتَمَل‌َ السَّيْل‌ُ زَبَدَاً رَابِيَاً وَ مِمَّا يُوقِدُون‌َ عَلَيْه‌ِ فِي‌ النَّارِ ابْتِغَاءَ حِلْيَة‌ٍ أَوْ مَتَاع‌ٍ زَبَدٌ مِثْلُه‌ُ كَذَلِك‌َ يَضْرِب‌ُ الله‌ُ الْحَق‌َّ وَالْبَاطِل‌َ فَأَمَّا الزَّبَدُ فَيَذْهَب‌ُ جُفَاءً وَ أَمَّا مَا يَنْفَع‌ُ النَّاس‌َ فَيَمْكُث‌ُ فِي‌ الْأَرْض‌ِ كَذَلِك‌َ يَضْرِب‌ُ الله‌ُ الْأَمْثَال‌َ (رعد: 17)

خداوند از آسمان آبى فرستاد و از هر درّه و رودخانه‏اى به اندازه آنها سيلابى جارى شد سپس سيل بر روى خود كفى حمل كرد و از آنچه (در كوره‏ها،) براى به دست آوردن زينت آلات يا وسايل زندگى، آتش روى آن روشن مى‏كنند نيز كفهايى مانند آن به وجود مى‏آيد- خداوند، حق و باطل را چنين مثل مى‏زند!- امّا كفها به بيرون پرتاب مى‏شوند، ولى آنچه به مردم سود مى‏رساند [آب يا فلز خالص‏] در زمين مى‏ماند خداوند اينچنين مثال مى‏زند! (17)

أَمَّا السَّفِينَة‌ُ فَكَانَت‌ْ لِمَسَاكِين‌َ يَعْمَلُون‌َ فِي‌ الْبَحْرِ فَأَرَدْت‌ُ أَن‌ْ أَعِيبَهَا وَ كَان‌َ وَرَاءَهُمْ‌ مَلِك‌ٌ يَأْخُذُ كُل‌َّ سَفِينَة‌ٍ غَصْبَاً (كهف: 79)

اما آن كشتى مال گروهى از مستمندان بود كه با آن در دريا كار مى‏كردند و من خواستم آن را معيوب كنم (چرا كه) پشت سرشان پادشاهى (ستمگر) بود كه هر كشتى (سالمى) را بزور ميگرفت! (79)

وَ أَمَّا الْغُلاَم‌ُ فَكَان‌َ أَبَوَاه‌ُ مُؤْمِنَيْن‌ِ فَخَشِينَا أَنْ‌ يُرْهِقَهُمَا طُغْيَانَاً وَ كُفْرَاً (كهف: 80)

و اما آن نوجوان، پدر و مادرش با ايمان بودند و بيم داشتيم كه آنان را به طغيان و كفر وادارد! (80)

وَ أَمَّا الْجِدَارُ فَكَان‌َ لِغُلاَمَيْن‌ِ يَتِيمَيْن‌ِ فِي‌ الْمَدِينَة‌ِ وَ كَان‌َ تَحْتَه‌ُ كَنْزٌ لَهُمَا وَ كَان‌َ أَبُوهُمَا صَالِحَاً فَأَرَادَ رَبُّك‌َ أَنْ‌ يَبْلُغَا أَشُدَّهُمَا وَ يَسْتَخْرِجَا كَنْزَهُمَا رَحْمَة‌ً مِنْ‌ رَبِّك‌َ وَ مَا فَعَلْتُه‌ُ عَن‌ْ أَمْرِي‌ ذَلِك‌َ تَأْوِيل‌ُ مَا لَم‌ْ تَسْطِعْ‌ عَلَيْه‌ِ صَبْرَاً (كهف: 82)

و اما آن ديوار، از آن دو نوجوان يتيم در آن شهر بود و زير آن، گنجى متعلق به آن دو وجود داشت و پدرشان مرد صالحى بود و پروردگار تو مى‏خواست آنها به حد بلوغ برسند و گنجشان را استخراج كنند اين رحمتى از پروردگارت بود و من آن (كارها) را خودسرانه انجام ندادم اين بود راز كارهايى كه نتوانستى در برابر آنها شكيبايى به خرج دهى!» (82)

قَال‌َ أَمَّا مَنْ‌ ظَلَم‌َ فَسَوْف‌َ نُعَذِّبُه‌ُ ثُم‌َّ يُرَدُّ إِلَي‌ رَبِّه‌ِ فَيُعَذِّبُه‌ُ عَذَابَاً نُكْرَاً (كهف: 87)

گفت: «اما كسى را كه ستم كرده است، مجازات خواهيم كرد سپس به سوى پروردگارش بازمى‏گردد، و خدا او را مجازات شديدى خواهد كرد! (87)

وَ أَمَّا مَن‌ْ آمَن‌َ وَ عَمِل‌َ صَالِحَاً فَلَه‌ُ جَزَاءً الْحُسْنَي‌ وَ سَنَقُول‌ُ لَه‌ُ مِن‌ْ أَمْرِنَا يُسْرَاً (كهف: 88)

و اما كسى كه ايمان آورد و عمل صالح انجام دهد، پاداشى نيكوتر خواهد داشت و ما دستور آسانى به او خواهيم داد.» (88)

فَأَمَّا مَنْ‌ تَاب‌َ وَ آمَن‌َ وَ عَمِل‌َ صَالِحَاً فَعَسَي‌ أَنْ‌ يَكُون‌َ مِن‌َ الْمُفْلِحِين‌َ (قصص: 67)

اما كسى كه توبه كند، و ايمان آورد و عمل صالحى انجام دهد، اميد است از رستگاران باشد! (67)

فَأَمَّا الَّذِين‌َ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَات‌ِ فَهُم‌ْ فِي‌ رَوْضَة‌ٍ يُحْبَرُون‌َ (روم: 15)

امّا آنان كه ايمان آورده و اعمال صالح انجام دادند، در باغى از بهشت شاد و مسرور خواهند بود. (15)

وَ أَمَّا الَّذِين‌َ كَفَرُوا وَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَ لِقَاءِ الْآخِرَة‌ِ فَأُولَئِك‌َ فِي‌ الْعَذَاب‌ِ مُحْضَرُون‌َ (روم: 16)

و امّا آنان كه به آيات ما و لقاى آخرت كافر شدند، در عذاب الهى احضار مى‏شوند. (16)

أَمَّا الَّذِين‌َ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَات‌ِ فَلَهُم‌ْ جَنَّات‌ُ الْمَأْوَي‌ نُزُلاً بِمَا كَانُوا يَعْمَلُون‌َ (سجده: 19)

امّا كسانى كه ايمان آوردند و كارهاى شايسته انجام دادند، باغهاى بهشت جاويدان از آن آنها خواهد بود، اين وسيله پذيرايى (خداوند) از آنهاست به پاداش آنچه انجام مى‏دادند. (19)

وَ أَمَّا الَّذِين‌َ فَسَقُوا فَمَأْوَاهُم‌ُ النَّارُ كُلَّمَا أَرَادُوا أَنْ‌ يَخْرُجُوا مِنْهَا أُعِيدُوا فِيهَا وَ قِيل‌َ لَهُم‌ْ ذُوقُوا عَذَاب‌َ النَّارِ الَّذِي‌ كُنْتُمْ‌ بِه‌ِ تُكَذِّبُون‌َ (سجده: 20)

و امّا كسانى كه فاسق شدند (و از اطاعت خدا سرباز زدند)، جايگاه هميشگى آنها آتش است هر زمان بخواهند از آن خارج شوند، آنها را به آن بازمى‏گردانند و به آنان گفته مى‏شود: «بچشيد عذاب آتشى را كه انكار مى‏كرديد!» (20)

فَأَمَّا عَادٌ فَاسْتَكْبَرُوا فِي‌ الْأَرْض‌ِ بِغَيْرِ الْحَق‌ِّ وَ قَالُوا مَن‌ْ أَشَدُّ مِنَّا قُوَّة‌ً أَوَ لَم‌ْ يَرَوْا أَن‌َّ الله‌َ الَّذِي‌ خَلَقَهُم‌ْ هُوَ أَشَدُّ مِنْهُم‌ْ قُوَّة‌ً وَ كَانُوا بِآيَاتِنَا يَجْحَدُون‌َ (فصلت: 15)

امّا قوم عاد بناحق در زمين تكبّر ورزيدند و گفتند: «چه كسى از ما نيرومندتر است؟!» آيا نمى‏دانستند خداوندى كه آنان را آفريده از آنها قويتر است؟ و (به خاطر اين پندار) پيوسته آيات ما را انكار مى‏كردند. (15)

وَ أَمَّا ثَمُودُ فَهَدَيْنَاهُم‌ْ فَاسْتَحَبُّوا الْعَمَي‌ عَلَي‌ الْهُدَي‌ فَأَخَذَتْهُم‌ْ صَاعِقَة‌ُ الْعَذَاب‌ِ الْهُون‌ِ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُون‌َ (فصلت: 17)

امّا ثمود را هدايت كرديم، ولى آنها نابينايى را بر هدايت ترجيح دادند به همين جهت صاعقه- آن عذاب خواركننده- به خاطر اعمالى كه انجام مى‏دادند آنها را فروگرفت! (17)

فَأَمَّا الَّذِين‌َ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَات‌ِ فَيُدْخِلُهُم‌ْ رَبُّهُم‌ْ فِي‌ رَحْمَتِه‌ِ ذَلِك‌َ هُوَ الْفَوْزُ الْمُبِين‌ُ (جاثيه: 30)

امّا كسانى كه ايمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، پروردگارشان آنها را در رحمت خود وارد مى‏كند اين همان پيروزى بزرگ است! (30)

وَ أَمَّا الَّذِين‌َ كَفَرُوا أَفَلَم‌ْ تَكُن‌ْ آيَاتِي‌ تُتْلَي‌ عَلَيْكُم‌ْ فَاسْتَكْبَرْتُم‌ْ وَ كُنْتُم‌ْ قَوْمَاً مُجْرِمِين‌َ (جاثيه: 31)

امّا كسانى كه كافر شدند (به آنها گفته مى‏شود:) مگر آيات من بر شما خوانده نمى‏شد و شما استكبار كرديد و قوم مجرمى بوديد؟! (31)

فَأَمَّا إِنْ‌ كَان‌َ مِن‌َ الْمُقَرَّبِين‌َ (واقعه: 88)

پس اگر او از مقرّبان باشد، (88)

وَ أَمَّا إِنْ‌ كَان‌َ مِن‌ْ أَصْحَاب‌ِ الْيَـمِين‌ِ (واقعه: 90)

امّا اگر از اصحاب يمين باشد، (90)

وَ أَمَّا إِنْ‌ كَان‌َ مِن‌َ الْمُكَذِّبِين‌َ الضَّالِّين‌َ (واقعه: 92)

امّا اگر او از تكذيب‏كنندگان گمراه باشد، (92)

فَأَمَّا ثَمُودُ فَأُهْلِكُوا بِالطَّاغِيَة‌ِ (حاقه: 5)

امّا قوم «ثمود» با عذابى سركش هلاك شدند! (5)

وَ أَمَّا عَادٌ فَأُهْلِكُوا بِرِيح‌ٍ صَرْصَرٍ عَاتِيَة‌ٍ (حاقه: 6)

و امّا قوم «عاد» با تندبادى طغيانگر و سرد و پرصدا به هلاكت رسيدند، (6)

فَأَمَّا مَن‌ْ أُوتِي‌َ كِتَابَه‌ُ بِيَمينِه‌ِ فَيَقُول‌ُ هَاؤُم‌ُ اقْرَءُوا كِتَابِيَه‌ْ (حاقه: 19)

پس كسى كه نامه اعمالش را به دست راستش دهند (از شدّت شادى و مباهات) فرياد مى‏زند كه: « (اى اهل محشر!) نامه اعمال مرا بگيريد و بخوانيد! (19)

وَ أَمَّا مَن‌ْ أُوتِي‌َ كِتَابَه‌ُ بِشِمالِه‌ِ فَيَقُول‌ُ يَا لَيْتَنِي‌ لَم‌ْ أُوت‌َ كِتَابِيَه‌ْ (حاقه: 25)

امّا كسى كه نامه اعمالش را به دست چپش بدهند مى‏گويد: «اى كاش هرگز نامه اعمالم را به من نمى‏دادند. (25)

وَ أَمَّا الْقَاسِطُون‌َ فَكَانُوا لِجَهَنَّم‌َ حَطَبَاً (جن: 15)

و امّا ظالمان آتشگيره و هيزم دوزخند! (15)

فَأَمَّا مَنْ‌ طَغَي‌ (نازعات: 37)

امّا آن كسى كه طغيان كرده، (37)

وَ أَمَّا مَن‌ْ خَاف‌َ مَقَام‌َ رَبِّه‌ِ وَ نَهَي‌ النَّفْس‌َ عَن‌ِ الْهَوَي‌ (نازعات: 40)

و آن كس كه از مقام پروردگارش ترسان باشد و نفس را از هوى بازدارد، (40)

أَمَّا مَن‌ِ اسْتَغْنَي‌ (عبس: 5)

امّا آن كس كه توانگر است، (5)

وَ أَمَّا مَنْ‌ جَاءَك‌َ يَسْعَي‌ (عبس: 8)

امّا كسى كه به سراغ تو مى‏آيد و كوشش مى‏كند، (8)

فَأَمَّا مَن‌ْ أُوتِي‌َ كِتَابَه‌ُ بِيَمِينِه‌ِ (انشقاق: 7)

پس كسى كه نامه اعمالش به دست راستش داده شود، (7)

وَ أَمَّا مَن‌ْ أُوتِي‌َ كِتَابَه‌ُ وَرَاءَ ظَهْرِه‌ِ (انشقاق: 10)

و امّا كسى كه نامه اعمالش به پشت سرش داده شود، (10)

فَأَمَّا الْإِنْسَان‌ُ إِذَا مَا ابْتَلاَه‌ُ رَبُّه‌ُ فَأَكْرَمَه‌ُ وَ نَعَّمَه‌ُ فَيَقُول‌ُ رَبِّي‌ أَكْرَمَن‌ِ (فجر: 15)

امّا انسان هنگامى كه پروردگارش او را براى آزمايش، اكرام مى‏كند و نعمت مى‏بخشد (مغرور مى‏شود و) مى‏گويد: «پروردگارم مرا گرامى داشته است!» (15)

وَ أَمَّا إِذَا مَا ابْتَلاَه‌ُ فَقَدَرَ عَلَيْه‌ِ رِزْقَه‌ُ فَيَقُول‌ُ رَبِّي‌ أَهَانَن‌ِ (فجر: 16)

و امّا هنگامى كه براى امتحان، روزيش را بر او تنگ مى‏گيرد (مأيوس مى‏شود و) مى‏گويد: «پروردگارم مرا خوار كرده است!» (16)

فَأَمَّا مَن‌ْ أَعْطَي‌ وَاتَّقَي‌ (ليل: 5)

امّا آن كس كه (در راه خدا) انفاق كند و پرهيزگارى پيش گيرد، (5)

وَ أَمَّا مَن‌ْ بَخِل‌َ وَاسْتَغْنَي‌ (ليل: 8)

امّا كسى كه بخل ورزد و (از اين راه) بى‏نيازى طلبد، (8)

فَأَمَّا الْيَتِيم‌َ فَلاَ تَقْهَرْ (ضحي: 9)

حال كه چنين است يتيم را تحقير مكن، (9)

وَ أَمَّا السَّائِل‌َ فَلاَ تَنْهَرْ (ضحي: 10)

و سؤال كننده را از خود مران، (10)

وَ أَمَّا بِنِعْمَة‌ِ رَبِّك‌َ فَحَدِّث‌ْ (ضحي: 11)

و نعمتهاى پروردگارت را بازگو كن! (11)

فَأَمَّا مَنْ‌ ثَقُلَت‌ْ مَوَازِينُه‌ُ (قارعه: 6)

امّا كسى كه (در آن روز) ترازوهاى اعمالش سنگين است، (6)

وَ أَمَّا مَن‌ْ خَفَّت‌ْ مَوَازِينُه‌ُ (قارعه: 8)

و امّا كسى كه ترازوهايش سبك است، (8)